Sự tất yếu khách quan của kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam
Việt Nam, sau hơn 35 năm Đổi mới, đã đạt được những thành tựu kinh tế ấn tượng, khẳng định con đường phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa (KTTT ĐHXHCN) là một lựa chọn đúng đắn và tất yếu khách quan.
Bài viết này đi sâu phân tích lý luận và thực tiễn để làm rõ sự tất yếu đó.
Lý luận: Nền tảng của sự tất yếu
Trước hết, cần khẳng định rằng, phát triển KTTT ĐHXHCN ở Việt Nam không phải là một sự áp đặt chủ quan, mà là sự vận dụng sáng tạo và phù hợp với các quy luật kinh tế khách quan.
Như tài liệu đã chỉ rõ, không có một "mô hình kinh tế thị trường" chung chung, trừu tượng, mà kinh tế thị trường luôn mang tính lịch sử cụ thể, gắn liền với từng giai đoạn phát triển và hình thái kinh tế - xã hội nhất định.
Ở Việt Nam, trong bối cảnh quá độ lên chủ nghĩa xã hội, kinh tế thị trường tồn tại trong sự chi phối của các quan hệ sản xuất xã hội chủ nghĩa, phục vụ mục tiêu "dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh".
Thứ hai, sự phát triển của KTTT ĐHXHCN ở Việt Nam là phù hợp với trình độ phát triển của đất nước. Kinh tế thị trường, với những đặc trưng như thừa nhận tính độc lập của các chủ thể kinh tế, vận hành theo các quy luật khách quan (cung - cầu, cạnh tranh...), coi giá cả là tín hiệu điều tiết quan trọng, là một phương thức hiệu quả để huy động và phân bổ nguồn lực, thúc đẩy sản xuất, lưu thông hàng hóa, và phát triển lực lượng sản xuất. Đặc biệt, trong giai đoạn đầu của quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa, kinh tế thị trường tạo ra động lực mạnh mẽ để nâng cao năng suất lao động, chuyển dịch cơ cấu kinh tế, hội nhập kinh tế quốc tế.
Thứ ba, lựa chọn phát triển KTTT ở Việt Nam là một tất yếu để nắm bắt thời cơ, vượt qua thách thức. Kinh tế thị trường tạo ra môi trường cạnh tranh, buộc các doanh nghiệp phải không ngừng đổi mới, nâng cao năng lực cạnh tranh để tồn tại và phát triển. Đồng thời, nó mở ra cơ hội tiếp cận vốn, công nghệ, tri thức quản lý từ các nước phát triển, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và nâng cao vị thế của đất nước trên trường quốc tế.
Thực tiễn: Minh chứng hùng hồn
Hơn 35 năm Đổi mới là minh chứng hùng hồn cho sự đúng đắn của lựa chọn phát triển KTTT ĐHXHCN.
* Tăng trưởng kinh tế ấn tượng: Việt Nam duy trì được tốc độ tăng trưởng kinh tế cao và ổn định, thuộc nhóm các nước có tốc độ tăng trưởng nhanh nhất khu vực và thế giới. GDP bình quân đầu người tăng liên tục, đưa Việt Nam từ một nước nghèo trở thành một nước có thu nhập trung bình.
* Chuyển dịch cơ cấu kinh tế tích cực: Cơ cấu kinh tế chuyển dịch mạnh mẽ theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Tỷ trọng nông nghiệp giảm mạnh, tỷ trọng công nghiệp và dịch vụ tăng nhanh. Nhiều ngành công nghiệp mới, công nghệ cao ra đời và phát triển.
* Hội nhập kinh tế quốc tế sâu rộng: Việt Nam là thành viên tích cực của nhiều tổ chức kinh tế quốc tế (WTO, ASEAN...), ký kết nhiều hiệp định thương mại tự do (FTA) song phương và đa phương. Hoạt động ngoại thương tăng mạnh, Việt Nam trở thành một mắt xích quan trọng trong chuỗi giá trị toàn cầu.
* Cải thiện đời sống nhân dân: Đời sống vật chất và tinh thần của người dân được cải thiện rõ rệt. Tỷ lệ nghèo đói giảm mạnh, thu nhập và mức sống của người dân tăng lên. Các dịch vụ y tế, giáo dục, văn hóa, xã hội phát triển, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của người dân.
Kết luận
Phát triển KTTT ĐHXHCN không chỉ là một lựa chọn đúng đắn mà còn là một tất yếu khách quan của Việt Nam.
Nó phù hợp với quy luật phát triển kinh tế, đáp ứng yêu cầu của quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa, và tạo động lực mạnh mẽ cho sự phát triển của đất nước. Những thành tựu to lớn đã đạt được trong hơn 35 năm Đổi mới là minh chứng hùng hồn cho điều đó.
Trong thời gian tới, Việt Nam cần tiếp tục hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường, nâng cao hiệu quả quản lý của Nhà nước, và phát huy vai trò làm chủ của nhân dân để KTTT ĐHXHCN phát triển ngày càng hiệu quả và bền vững, vì mục tiêu "dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh".
