MỞ ĐẦU
Không có ngọn núi nào cao bằng khát vọng, và không có sức mạnh nào trường tồn hơn văn hóa. Trong mọi thời kỳ phát triển, từ những ngày đầu dựng nước cho đến hôm nay – khi đất nước đang bước vào kỷ nguyên số – văn hóa luôn là gốc rễ tinh thần, là động lực mềm và là ngọn lửa âm ỉ nhưng bền bỉ để hun đúc nên bản lĩnh dân tộc.
Từ Chủ tịch Hồ Chí Minh – người đã đặt nền móng lý luận: “Văn hóa soi đường cho quốc dân đi”, đến Tổng Bí thư Nguyễn Văn Linh với tinh thần “nói và làm”, đến hôm nay, dưới sự lãnh đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm – Đảng ta tiếp tục khẳng định mạnh mẽ vai trò của văn hóa, con người, đổi mới sáng tạo và doanh nghiệp tư nhân như những trụ cột phát triển của một quốc gia độc lập, tự chủ và hội nhập.
PHẦN I. VĂN HÓA – NỀN TẢNG TINH THẦN VÀ SỨC MẠNH MỀM CỦA DÂN TỘC
Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng từng khẳng định: “Văn hóa còn thì dân tộc còn”. Đó không chỉ là câu nói đậm chất chính luận mà còn là lời cảnh báo sâu sắc. Nếu một đất nước chỉ phát triển về kinh tế mà thiếu nền tảng văn hóa – thì đó chỉ là sự lớn lên trong lạc lối.
Tư tưởng Hồ Chí Minh đã chỉ rõ: Văn hóa là tổng hòa của mọi phương thức sinh hoạt, là thước đo trình độ phát triển xã hội. Văn hóa làm nên con người tử tế – doanh nghiệp có trách nhiệm – nhà nước vì dân.
Ngày nay, vai trò ấy được tiếp nối bằng tư duy rất mới: Văn hóa không chỉ là di sản, mà là tương lai. Văn hóa không nằm trong bảo tàng, mà sống trong từng hành vi, chính sách, công nghệ và cả thị trường.
PHẦN II. VĂN HÓA – ĐỘNG LỰC CHUYỂN HÓA XÃ HỘI VÀ PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG
Trong Văn kiện Đại hội XIII, Đảng ta khẳng định: "Xây dựng, phát triển con người là quá trình tác động có chủ đích để phát triển toàn diện cả về trí tuệ, đạo đức, thể lực và năng lực thẩm mỹ.”
Chính vì vậy, văn hóa trở thành động lực – không phải bằng mệnh lệnh hành chính, mà bằng sự lan tỏa giá trị sống, giá trị đạo đức, và tinh thần sáng tạo.
Văn hóa là động lực vì:
Khơi dậy trí tuệ – để đổi mới, học tập, làm chủ tri thức.
Nuôi dưỡng đạo đức – để tạo nên môi trường xã hội lành mạnh.
Rèn luyện thể lực – để con người đủ sức khỏe đóng góp lâu dài.
Phát triển thẩm mỹ – để sống đẹp, nghĩ đẹp, lan tỏa cái đẹp.
Từ đó, văn hóa truyền cảm hứng – củng cố niềm tin – khơi dậy khát vọng.
PHẦN III. TẦM NHÌN CHUYÊN BIỆT CỦA ĐẢNG – DẤU ẤN TỔNG BÍ THƯ TÔ LÂM
Ngày 18/5/2025, Tổng Bí thư Tô Lâm phát biểu tại Hội nghị toàn quốc triển khai Nghị quyết 66 và 68. Ông gọi đây là “bộ tứ trụ cột” cho phát triển quốc gia: từ đổi mới sáng tạo (66), phát triển kinh tế tư nhân (68), hội nhập (57) đến trí tuệ số hóa (58).
Lần đầu tiên, Đảng ta khẳng định một cách đầy đủ và đột phá: Kinh tế tư nhân là động lực quan trọng nhất của nền kinh tế quốc dân.
Cùng lúc đó, đổi mới sáng tạo – khoa học công nghệ – chuyển đổi số quốc gia trở thành trục xương sống của phát triển lâu dài.
Nhưng đằng sau những nghị quyết ấy, linh hồn thật sự chính là tầm nhìn văn hóa: vì sao lại lựa chọn doanh nghiệp làm trung tâm? Vì sao phải chuyển đổi số? Vì sao lại nhấn mạnh “sự dũng cảm chính trị” trong văn kiện?
=> Bởi vì Đảng ta đã thực sự chuyển từ quản lý sang kiến tạo – từ bao cấp sang đồng hành – từ bảo thủ sang cải cách.
PHẦN IV. TỪ TƯ DUY ĐỔI MỚI ĐẾN HÀNH ĐỘNG CỤ THỂ – VĂN HÓA LÀ NỀN TẢNG CHUYỂN HÓA
Nhìn lại hành trình, từ Chủ tịch Hồ Chí Minh đến Nguyễn Văn Linh – và hôm nay là Tổng Bí thư Tô Lâm – ta thấy một mạch chảy tư duy:
Từ khẳng định giá trị văn hóa.
Đến thúc đẩy đổi mới toàn diện.
Và hôm nay: văn hóa trở thành lực đẩy phát triển quốc gia trong kỷ nguyên số.
Nhưng mọi nghị quyết sẽ vô nghĩa nếu không đi vào đời sống. Văn hóa không lan tỏa nếu không được sống, được vận hành trong từng doanh nghiệp, từng trường học, từng khu phố và từng nền tảng số.
Văn hóa phải trở thành trí tuệ điều hành – đạo đức lãnh đạo – lương tâm quản lý – tinh thần phụng sự.
PHẦN V. KẾT LUẬN – CẤT CÁNH TỪ GỐC RỄ
Một dân tộc muốn đi xa phải có văn hóa dẫn đường. Một Đảng muốn bền vững phải có tư duy đổi mới, nhân văn và kiến tạo. Và một Tổng Bí thư dám đặt bút ký những nghị quyết như 66 và 68 – là một nhà tư tưởng hành động – là biểu tượng cho một thời kỳ mới.
Văn hóa không phải để tô vẽ cho xã hội. Văn hóa là gốc rễ để dựng người, dựng Đảng, dựng nước.
Và hôm nay, khi “bộ tứ trụ cột” đã sẵn sàng, Việt Nam đã có trong tay niềm tin – khát vọng – và cơ hội lớn để bứt phá.
Chúng ta chỉ cần một điều cuối cùng: Biến mọi giá trị văn hóa thành hành động cụ thể, vì một dân tộc không chỉ cường thịnh – mà còn cao đẹp và tử tế.
Nhà báo Đỗ Văn Hiếu – Học viên lớp TC240, Học viện Cán bộ TP.HCM
Xem những bài viết liên quan
